Đặc khu Vân Đồn là một trong 13 đặc khu được lên kế hoạch trong quá trình sáp nhập các đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền theo 3 cấp được triển khai từ năm 2025.
Vân Đồn, huyện đảo tiền tiêu của tỉnh Quảng Ninh, đang đứng trước bước ngoặt lịch sử khi được Trung ương, Chính phủ định hướng xây dựng trở thành đặc khu hành chính – kinh tế trong thời gian tới. Việc chuyển đổi từ huyện đảo thành đặc khu không chỉ là sự thay đổi về mặt tổ chức hành chính mà còn mở ra những kỳ vọng lớn về sự phát triển toàn diện cho vùng đất giàu tiềm năng này.
Vân Đồn – Vị trí chiến lược, tiềm năng vượt trội
Vân Đồn nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh, cách thành phố Hạ Long khoảng 50km. Toàn huyện có diện tích hơn 2.171km², trong đó đất liền chiếm gần 584km² và vùng biển rộng hơn 1.587km², gồm hơn 600 hòn đảo lớn nhỏ nằm rải rác trên vịnh Bái Tử Long tuyệt đẹp. Với quy mô dân số gần 54.000 người, Vân Đồn không chỉ có tiềm năng du lịch, kinh tế biển mà còn có vai trò đặc biệt trong chiến lược quốc phòng – an ninh, bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Từ nhiều năm nay, Vân Đồn đã được định hướng phát triển thành khu kinh tế biển trọng điểm, từng bước đầu tư hạ tầng đồng bộ như: sân bay quốc tế Vân Đồn – sân bay tư nhân đầu tiên tại Việt Nam, tuyến cao tốc Hạ Long – Vân Đồn, cảng biển, khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, khu công nghiệp công nghệ cao… Những nền tảng này là tiền đề vững chắc để Vân Đồn trở thành đặc khu trong tương lai gần.
Chủ trương thành lập đặc khu – bước đi chiến lược của Trung ương
Ngày 14/4/2025, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã ký Quyết định số 759/QĐ-TTg phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Theo đó, 11 huyện đảo trong cả nước, trong đó có Vân Đồn (Quảng Ninh), sẽ được chuyển đổi thành các đơn vị hành chính cấp xã với tên gọi đặc khu. Mô hình đặc khu lần này không chỉ mang ý nghĩa về đổi mới tổ chức bộ máy mà còn là một chiến lược phát triển kinh tế gắn với an ninh – quốc phòng.
Cùng với Vân Đồn, huyện đảo Cô Tô cũng sẽ được xây dựng thành đặc khu. Việc hình thành 2 đặc khu tại Quảng Ninh không chỉ thể hiện sự quan tâm, đầu tư của Trung ương mà còn khẳng định vị thế, vai trò của tỉnh trong chiến lược phát triển vùng Đông Bắc và bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Quyết tâm chính trị cao và sự đồng thuận của nhân dân
Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, tỉnh Quảng Ninh đã tích cực, khẩn trương triển khai đề án sắp xếp đơn vị hành chính, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng mô hình đặc khu tại Vân Đồn. Ngày 15/4/2025, Bộ Nội vụ đã có Công văn số 03/CV-BCĐ định hướng rõ các nhiệm vụ cần thực hiện, đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra bài bản, hiệu quả, không gây xáo trộn đời sống nhân dân.
Tại Vân Đồn, HĐND huyện khóa XX nhiệm kỳ 2021-2026 đã tổ chức kỳ họp thứ 29, biểu quyết thống nhất 100% thông qua chủ trương thành lập Đặc khu Vân Đồn. Theo đó, huyện Vân Đồn sẽ được chuyển nguyên trạng thành đặc khu, kết thúc hoạt động của 12 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc. Đây là bước đi quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị cao của địa phương và sự đồng thuận lớn từ phía nhân dân trong vùng.
Mô hình quản lý và chính sách đặc thù cho Đặc khu Vân Đồn
Theo định hướng từ Trung ương, các đặc khu sẽ có tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp phù hợp, có tính tự chủ cao hơn, bộ máy tinh gọn, hiệu quả. Các chính sách đặc thù về đầu tư, thuế, đất đai, sử dụng nguồn nhân lực… cũng sẽ được nghiên cứu, xây dựng riêng biệt, tạo điều kiện thuận lợi tối đa để thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Đặc biệt, Vân Đồn được kỳ vọng sẽ trở thành trung tâm tài chính – công nghệ cao – du lịch biển đảo đẳng cấp khu vực. Chính sách phát triển tại đây sẽ ưu tiên cho các ngành công nghiệp xanh, công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao và bảo vệ môi trường sinh thái bền vững.
Song song với đó, tỉnh Quảng Ninh cũng tập trung xây dựng nguồn nhân lực chất lượng, đào tạo cán bộ, công chức đủ năng lực đảm nhiệm vai trò trong bộ máy đặc khu; đồng thời có chính sách thu hút nhân tài, nhà đầu tư chiến lược cùng tham gia phát triển địa phương.
Sự hình thành đặc khu Vân Đồn là tiền đề để ngành du lịch Vân Đồn thu hút được nhiều nguồn đầu tư và có sức bứt phá trong tương lai.
Đặc khu Vân Đồn – Niềm tin vào tương lai phát triển mạnh mẽ
Sự ra đời của Đặc khu Vân Đồn không chỉ là sự kiện có ý nghĩa lớn đối với Quảng Ninh mà còn mở ra một chương mới trong chiến lược phát triển biển đảo của Việt Nam. Với lợi thế địa lý, tiềm năng tự nhiên, hạ tầng hiện đại và sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương, Vân Đồn đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành một cực tăng trưởng mới – một đặc khu kiểu mẫu về phát triển kinh tế, xã hội gắn với quốc phòng – an ninh.
Trong thời gian tới, khi mô hình đặc khu chính thức được vận hành, Vân Đồn sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn không chỉ với nhà đầu tư mà còn với du khách trong nước và quốc tế. Những khu đô thị hiện đại, trung tâm nghiên cứu – công nghệ, khu nghỉ dưỡng biển đảo đẳng cấp… sẽ dần hiện hữu, biến vùng đất từng là “vùng sâu, vùng xa” này thành một biểu tượng phát triển mới trên bản đồ Việt Nam.
(Theo baoquangninh.vn)
